Tổng quan về huyện Bố Trạch trước sáp nhập
Huyện Bố Trạch, nằm ở trung tâm tỉnh Quảng Bình, nổi bật với vị trí địa lý chiến lược và tiềm năng phát triển vượt trội trước đợt sắp xếp hành chính năm 2025. Với diện tích tự nhiên khoảng 2.115 km², huyện chiếm vị trí lớn nhất tỉnh và xếp thứ ba cả nước sau huyện Tương Dương (Nghệ An) và Mường Tè (Lai Châu), tạo nên một không gian rộng lớn cho các hoạt động kinh tế đa dạng. Dân số năm 2019 đạt 188.375 người, với mật độ trung bình 89 người/km², tập trung chủ yếu ở vùng đồng bằng ven biển và dọc các tuyến giao thông huyết mạch, phản ánh sự phân bố dân cư hài hòa giữa nông thôn và các trung tâm thị trấn.
Về ranh giới hành chính trước sáp nhập, huyện Bố Trạch được giới hạn như sau:
- Phía Đông giáp Biển Đông với đường bờ biển dài khoảng 24 km
- Phía Tây giáp nước bạn Lào với đường biên giới dài khoảng 40 km
- Phía Nam giáp thành phố Đồng Hới và huyện Quảng Ninh
- Phía Bắc giáp huyện Minh Hóa, huyện Tuyên Hóa và thị xã Ba Đồn
Đơn vị hành chính
Danh sách các đơn vị hành chính trước sáp nhập bao gồm thị trấn Hoàn Lão, thị trấn Phong Nha, thị trấn Nông trường Việt Trung, xã Bắc Trạch, xã Cự Nẫm, xã Đại Trạch, xã Đồng Trạch, xã Đức Trạch, xã Hạ Mỹ, xã Hải Phú, xã Hòa Trạch, xã Hưng Trạch, xã Lâm Trạch, xã Liên Trạch, xã Lý Nam, xã Nhân Trạch, xã Phú Định, xã Phúc Trạch, xã Sơn Lộc, xã Tân Trạch, xã Tây Trạch, xã Thanh Trạch, xã Thượng Trạch, xã Trung Trạch, xã Vạn Trạch, xã Xuân Trạch.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Huyện Bố Trạch trước sáp nhập đã đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng và các lĩnh vực kinh tế - xã hội, tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững. Các điểm nổi bật không chỉ ở cơ sở vật chất mà còn ở tiềm năng du lịch, văn hóa và bất động sản, góp phần khẳng định vị thế của huyện trên bản đồ phát triển Quảng Bình.
Cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng huyện Bố Trạch trước sáp nhập được xây dựng đồng bộ, tập trung vào giao thông, năng lượng và dịch vụ công cộng, hỗ trợ hiệu quả cho kinh tế địa phương và đời sống cư dân. Hệ thống giao thông là trụ cột, với Quốc lộ 1A chạy dọc huyện, kết nối Đồng Hới với các tỉnh phía Bắc, và đường Hồ Chí Minh nhánh Đông dẫn vào Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, đã được nâng cấp giai đoạn 2021-2024 để tăng công suất lưu thông lên 20%. Các tuyến tỉnh lộ như TL 560, TL 565 và TL 566 hình thành mạng lưới ngang dọc hoàn chỉnh, với tỷ lệ đường nông thôn bê tông hóa đạt hơn 80%, giúp vận chuyển nông sản từ các xã miền núi như Thượng Trạch hay Sơn Lộc nhanh chóng hơn.
Kinh tế
Kinh tế huyện Bố Trạch trước sáp nhập thể hiện sự cân bằng và tăng trưởng ổn định, với sự chuyển dịch rõ nét từ nông lâm nghiệp truyền thống sang công nghiệp chế biến và dịch vụ du lịch.
Nông nghiệp vẫn là nền tảng, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu, với hơn 10.000 ha đất lúa nước đạt năng suất 60 tạ/ha nhờ giống mới và tưới tiêu hiện đại, cùng 148 trang trại chăn nuôi hiệu quả cao theo chuỗi giá trị, đảm bảo an toàn thực phẩm.
Lâm nghiệp phát triển mạnh nhờ diện tích rừng hơn 150.000 ha, tập trung trồng keo, tràm và giao khoán rừng, mang lại thu nhập ổn định từ gỗ và sản phẩm phi mộc, vượt kế hoạch trồng mới 1.330 ha/năm.
Chăn nuôi gia súc lớn với các mô hình hữu cơ tại xã Lý Nam, hỗ trợ xuất khẩu. Công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp tăng trưởng bình quân 10,4%/năm, đạt giá trị 1.100 tỷ đồng, tập trung chế biến nông lâm sản, khai thác đá vôi và vật liệu xây dựng, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động tại các cụm công nghiệp nhỏ.
Thương mại tại chợ Hoàn Lão và cửa khẩu Cà Roòng hỗ trợ biên mậu với Lào, kim ngạch xuất khẩu đạt 10,7 triệu USD/năm. Tổng GRDP tăng 8-10%/năm, thu nhập bình quân đầu người khoảng 50 triệu đồng/năm, giảm nghèo xuống dưới 5%.
Bất động sản
Thị trường bất động sản huyện Bố Trạch trước sáp nhập nổi lên như một điểm nóng đầu tư, nhờ vị trí ven biển và tiềm năng du lịch, thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước. Với giá đất dao động 2-9 triệu đồng/m² theo khảo sát tháng 8/2024, thị trường khá hấp dẫn so với Đồng Hới, tập trung tại các khu ven QL1A và gần Phong Nha.
Các dự án lớn như:
- Khu dân cư Emerald Beach City tại xã Thanh Trạch, với 40 lô đất nền 160-200m², hạ tầng hoàn thiện đường 15m và chiếu sáng, phù hợp an cư và kinh doanh du lịch, đã hoàn thành giai đoạn 1 năm 2024.
- Khu đô thị Golden Lake tại thị trấn Hoàn Lão, quy mô 84.000m² với 300 lô liền kề 160-238m², đường nội bộ 10,5-25m, tích hợp hồ cảnh quan, thu hút đầu tư từ Vingroup với vốn 2.000 tỷ đồng.
- Gosabe City tại xã Nhân Trạch, 250.000m² do Công ty Vĩnh Hưng phát triển, gần trung tâm Hoàn Lão và Đồng Hới, tập trung nhà phố thương mại và biệt thự, khởi công 2023 và dự kiến bàn giao 2025.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Giai đoạn đến năm 2030, Bố Trạch hướng tới trung tâm kinh tế - du lịch của tỉnh mới, với GRDP tăng 10-12%/năm, dựa trên Quy hoạch tỉnh. Hạ tầng giao thông ưu tiên, như dự án đường du lịch Đồng Hới - Phong Nha dài 20km, 6 làn xe, đầu tư 2.800 tỷ đồng khởi công 2024, kết nối QL1A và đường Hồ Chí Minh, tăng lưu lượng du khách 20%. Công nghiệp phát triển qua Khu công nghiệp Bố Trạch 450ha phê duyệt 2025, tập trung chế biến nông sản và năng lượng tái tạo, thu hút 5.000 tỷ đồng từ Vingroup và đối tác Hàn Quốc. Nông nghiệp chuyển đổi số với mô hình hữu cơ tại Lý Nam, hỗ trợ ODA Nhật Bản từ 2023, tăng năng suất 15% và xuất khẩu lâm sản.
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn đến năm 2050, Bố Trạch phấn đấu đô thị loại II trong tỉnh mới, nền kinh tế xanh năng động miền Trung, GRDP tăng 8-10%/năm theo Quy hoạch tỉnh. Hạ tầng hiện đại với cao tốc Bắc - Nam và đường sắt cao tốc khảo sát 2025, sân bay Đồng Hới mở rộng kết nối Phong Nha. Công nghiệp công nghệ cao mở rộng Khu Bố Trạch lên 1.000ha, tích hợp AI và năng lượng mặt trời, dựa trên dự án thí điểm Hàn Quốc 2024. Nông nghiệp 4.0 tại xã miền núi, tăng xuất khẩu gấp đôi qua chuỗi giá trị. Dự án Khu đô thị Lý Trạch khởi công 2024 minh chứng tầm nhìn cân bằng kinh tế - xã hội.
