Tổng quan về huyện Bình Tân trước sáp nhập
Huyện Bình Tân là một huyện thuộc tỉnh Vĩnh Long, nằm ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, miền Nam Việt Nam. Trước khi có kế hoạch sáp nhập, huyện Bình Tân có vị trí địa lý chiến lược, cách thành phố Vĩnh Long khoảng 30 km, cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 154 km và chỉ cách trung tâm TP. Cần Thơ khoảng 16 km. Vị trí này giúp Bình Tân trở thành điểm trung chuyển thuận lợi, kết nối giữa các tỉnh miền Tây và khu vực Đông Nam Bộ.
Huyện có diện tích tự nhiên trên 15.800 ha, dân số ước tính khoảng 99.000 người (trước sáp nhập). Địa hình tương đối bằng phẳng, đặc trưng của vùng châu thổ sông Cửu Long, với hệ thống kênh rạch chằng chịt và nguồn nước dồi dào từ sông Tiền. Khí hậu nhiệt đới gió mùa, có hai mùa rõ rệt: mùa mưa (tháng 5 – tháng 11) và mùa khô (tháng 12 – tháng 4), thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa và cây ăn trái.
Ranh giới hành chính
- Phía Đông giáp thị xã Bình Minh và huyện Tam Bình
- Phía Tây giáp huyện Lai Vung (Đồng Tháp) và quận Ô Môn (Cần Thơ)
- Phía Nam giáp quận Bình Thủy và quận Ninh Kiều (Cần Thơ)
- Phía Bắc giáp huyện Châu Thành (Đồng Tháp)
Đơn vị hành chính
Trước khi sáp nhập, huyện Bình Tân gồm 1 thị trấn và 8 xã, đóng vai trò là các đơn vị hành chính cơ sở, trong đó thị trấn Tân Quới là trung tâm hành chính – kinh tế của huyện. Cụ thể: Thị trấn Tân Quới (huyện lỵ), xã Mỹ Thuận, xã Nguyễn Văn Thảnh, xã Tân An Thạnh, xã Tân Bình, xã Tân Lược, xã Tân Thành, xã Thành Lợi, xã Thành Trung.
Hạ tầng và các điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
Huyện Bình Tân sở hữu hệ thống hạ tầng giao thông đa dạng và đồng bộ. Quốc lộ 54 chạy xuyên suốt huyện, đóng vai trò tuyến huyết mạch kết nối với TP. Cần Thơ, tỉnh Đồng Tháp và các huyện lân cận của Vĩnh Long. Ngoài ra, các tuyến ĐT.908, ĐT.910, ĐT.910B và nhiều đường huyện đã và đang được nâng cấp, mở rộng.
Đặc biệt, cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ đi qua địa bàn xã Nguyễn Văn Thảnh và Mỹ Thuận với chiều dài 7,25 km, góp phần rút ngắn thời gian di chuyển, thúc đẩy giao thương và thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, vị trí tiếp giáp sông Tiền tạo điều kiện phát triển giao thông thủy, phục vụ vận tải hàng hóa và hành khách.
Kinh tế
Kinh tế huyện Bình Tân trước sáp nhập dựa trên ba trụ cột chính: nông nghiệp, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, và thương mại – dịch vụ. Nông nghiệp vẫn chiếm ưu thế, với thế mạnh là sản xuất lúa chất lượng cao, cây ăn trái, hoa màu. Bên cạnh đó, các mô hình nông nghiệp công nghệ cao và chuyển đổi cơ cấu cây trồng đang được áp dụng, nhằm nâng cao giá trị sản xuất.
Theo báo cáo quý I/2024 của UBND huyện, giá trị sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp đạt 82,051 tỷ đồng, tăng 7,31% so với cùng kỳ năm trước. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ đạt 828,319 tỷ đồng, tăng 3,49%. Thu ngân sách địa phương đạt 18,925 tỷ đồng, tăng nhẹ so với cùng kỳ.
Định hướng phát triển năm 2030, tầm nhìn năm 2050
Giai đoạn đến năm 2030
Trong giai đoạn đến năm 2030, huyện Bình Tân tập trung vào chiến lược phát triển toàn diện về hạ tầng, kinh tế – xã hội, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Quy hoạch được UBND tỉnh Vĩnh Long phê duyệt (theo Quyết định số 2572/QĐ-UBND ngày 06/12/2022) xác định rõ các trọng điểm phát triển, bao gồm:
- Phát triển đô thị – công nghiệp: Thị trấn Tân Quới sẽ là đô thị trung tâm, kết hợp cùng Khu công nghiệp Bình Tân (400 ha) và hai cụm công nghiệp (Tân Quới, Tân Bình) trở thành hạt nhân kinh tế của Tiểu vùng 1. Xã Tân Lược sẽ được đầu tư hạ tầng để tiến tới đô thị loại V.
- Nâng cấp hệ thống giao thông: Hoàn thiện tuyến cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ, nâng cấp Quốc lộ 54 đạt chuẩn cấp III đồng bằng, cải tạo và mở rộng các tuyến tỉnh lộ (ĐT.908, ĐT.910, ĐT.910B) và các đường huyện, đồng thời xây dựng tuyến tránh thị trấn Tân Quới để giảm ùn tắc và kết nối liên vùng.
- Nông nghiệp công nghệ cao: Ứng dụng cơ giới hóa và công nghệ số vào sản xuất lúa, hoa màu, cây ăn trái; mở rộng diện tích canh tác áp dụng kỹ thuật tiên tiến; chuyển đổi đất nông nghiệp sang các mô hình sản xuất giá trị cao; phát triển vùng nguyên liệu gắn với công nghiệp chế biến.
- Phát triển thương mại – dịch vụ: Xây dựng các trung tâm thương mại, chợ đầu mối nông sản, khu dịch vụ logistics để khai thác lợi thế giao thông liên vùng, đặc biệt ở khu vực gần cao tốc và Quốc lộ 54.
Với định hướng này, đến năm 2030 huyện Bình Tân dự kiến sẽ có một đô thị loại V (Tân Quới) và hình thành các cụm dân cư đô thị mới tại Tân Lược, Mỹ Thuận, Tân Thành; đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh trong thu hút đầu tư, đặc biệt vào các ngành công nghiệp chế biến, dịch vụ và bất động sản.
Xem chi tiết: Bản đồ quy hoạch huyện Bình Tân
Tầm nhìn đến năm 2050
Tầm nhìn 2050 của huyện Bình Tân là trở thành trung tâm đô thị – công nghiệp – nông nghiệp công nghệ cao của khu vực phía tây tỉnh Vĩnh Long, đóng vai trò là cửa ngõ giao thương giữa Vĩnh Long, Đồng Tháp và TP. Cần Thơ. Kế hoạch này được xây dựng trên nền tảng khai thác tối đa lợi thế vị trí địa lý, hệ thống giao thông chiến lược, và nguồn nhân lực địa phương.
Về không gian phát triển, huyện được định hướng chia thành hai vùng chính:
- Vùng Đô thị – Công nghiệp (Tiểu vùng 1): Tập trung phát triển thành đô thị loại IV (thị trấn Tân Quới), mở rộng các khu công nghiệp, thu hút các ngành sản xuất công nghệ cao, vật liệu xây dựng, chế biến nông sản xuất khẩu.
- Vùng Nông nghiệp công nghệ cao (Tiểu vùng 2): Các xã Mỹ Thuận, Tân Thành, Nguyễn Văn Thảnh, Thành Trung được quy hoạch thành vùng chuyên canh lớn, quản lý sản xuất, phát triển mô hình nông nghiệp hữu cơ, kết hợp du lịch sinh thái và trải nghiệm nông nghiệp.
Về hạ tầng, huyện sẽ tiếp tục mở rộng hệ thống giao thông đường bộ và đường thủy, xây dựng bến cảng nội địa, phát triển mạng lưới giao thông công cộng thông minh. Các tuyến đường huyện mới sẽ được quy hoạch đồng bộ, đảm bảo kết nối nhanh với cao tốc và các trung tâm đô thị lân cận.
