Tổng quan về huyện Bảo Thắng

Huyện Bảo Thắng là đơn vị hành chính nằm ở vị trí trung tâm của tỉnh Lào Cai, giữ vai trò quan trọng trong việc kết nối giao thông và phát triển kinh tế vùng. Với diện tích 651,98 km² và dân số tính đến năm 2019 đạt 111.262 người, huyện có mật độ dân số trung bình khoảng 158 người/km². Trung tâm hành chính đặt tại thị trấn Phố Lu, một đô thị ven sông Hồng nằm trên vùng cao nguyên rộng, được công nhận là đô thị loại IV từ tháng 10 năm 2024. Vị trí địa lý thuận lợi và hệ thống hạ tầng đang phát triển giúp Bảo Thắng trở thành điểm trung chuyển chiến lược giữa các huyện trong tỉnh và các khu vực lân cận.

Huyện Bảo Thắng nằm ở trung tâm tỉnh Lào Cai, có vai trò là cửa ngõ giao thương quan trọng của vùng trung du miền núi phía Bắc. Với vị trí chiến lược, huyện có địa giới hành chính tiếp giáp cụ thể như sau:

• Phía Đông giáp huyện Bắc Hà và huyện Bảo Yên;
• Phía Tây giáp thành phố Lào Cai, thị xã Sa Pa và huyện Hà Khẩu (tỉnh Vân Nam, Trung Quốc);
• Phía Nam giáp huyện Văn Bàn;
• Phía Bắc giáp huyện Mường Khương.

Đơn vị hành chính

Huyện Bảo Thắng gồm:

• 3 thị trấn: Phố Lu, Nông trường Phong Hải, Tằng Loỏng.
• 11 xã: Bản Cầm, Bản Phiệt, Gia Phú, Phong Niên, Phú Nhuận, Sơn Hà, Sơn Hải, Thái Niên, Trì Quang, Xuân Giao, Xuân Quang.

Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật

Cơ sở hạ tầng

Huyện có lợi thế đặc biệt khi nằm trải dài theo sông Hồng, đồng thời nằm trên trục kết nối kinh tế - giao thông trọng yếu của vùng. Đây là điểm giao cắt của nhiều tuyến hạ tầng lớn gồm:

• Quốc lộ 70: kết nối Lào Cai với các tỉnh trung du phía Bắc;
• Quốc lộ 4E: tuyến huyết mạch nối thị xã Sa Pa, thành phố Lào Cai và các vùng phụ cận;
  
• Tuyến đường sắt Hà Nội – Lào Cai: tuyến vận tải liên vận quốc tế đi Côn Minh (Trung Quốc);
• Cao tốc Nội Bài – Lào Cai (CT05): tuyến cao tốc quốc gia kết nối thủ đô với cửa khẩu quốc tế Lào Cai, đi qua địa phận huyện Bảo Thắng.
  

Với hệ thống giao thông đa dạng và đồng bộ, Bảo Thắng giữ vai trò then chốt trong việc phát triển kinh tế cửa khẩu, công nghiệp – dịch vụ, tạo tiền đề cho phát triển đô thị và hội nhập quốc tế.

Kinh tế

Huyện Bảo Thắng phát triển toàn diện trên cả ba lĩnh vực: nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ. Về nông – lâm – thủy sản, địa phương tập trung trồng lúa, ngô, chè, cây ăn quả và dược liệu; chăn nuôi gia súc, gia cầm và nuôi trồng thủy sản ở vùng ven sông. Trong lĩnh vực công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, khu công nghiệp Tằng Loỏng giữ vai trò chủ lực với các ngành sản xuất hóa chất, phân bón và chế biến khoáng sản. Thương mại – dịch vụ tăng trưởng nhanh nhờ lợi thế kết nối hạ tầng giao thông; các trung tâm như Phố Lu và Tằng Loỏng trở thành đầu mối logistics, vận tải và thương mại biên mậu của tỉnh.

Khu công nghiệp/ Làng nghề truyền thống

• Khu công nghiệp Tằng Loỏng: quy mô lớn, tập trung hóa chất, luyện kim, phân bón.
• Làng nghề: chế biến chè, dược liệu; thổ cẩm; rượu ngô Bản Phố; nghề mộc – tiểu thủ công nghiệp địa phương.

Di tích – Lễ hội

Trên địa bàn huyện Bảo Thắng hiện có một số điểm chợ và địa danh văn hóa – du lịch tiêu biểu, góp phần phục vụ đời sống dân sinh và phát triển kinh tế địa phương. Nổi bật trong số đó là các chợ truyền thống như chợ Bản Cầm, chợ phiên Phong Niên, chợ Xuân Giao và chợ xã Phú Nhuận, nơi diễn ra các hoạt động giao thương nông sản, hàng hóa và sinh hoạt văn hóa vùng cao. Bên cạnh đó, huyện còn có Đền Cô Ba Phú Nhuận – một điểm đến tín ngưỡng dân gian địa phương, cùng với khu du lịch Suối Mơ – điểm nghỉ dưỡng sinh thái gắn với thiên nhiên, tạo điều kiện phát triển du lịch cộng đồng và dịch vụ du lịch nội tỉnh.

Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050

Mục tiêu đến năm 2030

• Thu nhập bình quân tăng 1,5–2 lần;
• Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp ≥50%;
• ≥60% xã đạt chuẩn nông thôn mới;
• Thị trấn Phố Lu đô thị IV xanh – hiện đại;
• Lượng khách du lịch – thương mại đạt 150.000–200.000 lượt/năm.

Định hướng đến năm 2030

• Hoàn thiện giao thông: nâng cấp QL70, cải thiện đường xã kết nối bản; phát triển logistics sông – bộ – đường sắt.
• Phát triển kinh tế đa ngành: nông nghiệp sạch – chế biến, phát triển làng nghề; tăng giá trị thu nhập.
• Công nghiệp – logistics: mở rộng khu công nghiệp, tăng giá trị chế biến.
• Phát triển đô thị & du lịch: nâng cấp Phố Lu thành đô thị loại IV xanh – thông minh; du lịch văn hóa, lịch sử, sông – đường sắt.
• Xã hội – môi trường: nâng cao hệ thống giáo dục, y tế; bảo vệ cảnh quan sông – đồi; giảm ô nhiễm từ công nghiệp; quản lý rác, nước.

Tầm nhìn đến năm 2050

• Huyện điển hình kinh tế vùng trung tâm tỉnh: đa ngành – sạch – hiệu quả, là trung tâm dịch vụ, logistics, công nghiệp nhẹ;
• Phát triển đô thị xanh – thông minh: Phố Lu hoạt động như đô thị trung tâm, xanh, tự động hóa;
• Du lịch lịch sử & thiên nhiên: di tích đồn Phố Lu, cảnh sông – đồi, lễ hội dân tộc;
• Bảo tồn môi trường: sông Hồng sạch, bảo tồn đa dạng sinh học – cảnh quan;
• Con người – xã hội tri thức: y tế, giáo dục hiện đại, dân trí cao, bảo tồn văn hóa kết hợp công nghệ số.

Huyện Bảo Thắng – với diện tích ~652 km² và hơn 111.000 dân – là cực giao thương và chuyển dịch kinh tế vùng trung tâm tỉnh Lào Cai. Trước khi sáp nhập, huyện sở hữu lợi thế giao thông, công nghiệp, nông nghiệp và văn hóa. Với chiến lược đến 2030 và tầm nhìn 2050, Bảo Thắng kỳ vọng trở thành đô thị xanh thông minh, trung tâm công nghiệp – dịch vụ – lịch sử – môi trường, góp phần nâng chất lượng sống người dân.