Tổng quan về huyện Trực Ninh
Huyện Trực Ninh nằm ở phía Đông Nam tỉnh Nam Định, thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng.
Huyện có diện tích tự nhiên khoảng 143,95 km² và dân số năm 2022 là 178.103 người, đạt mật độ cao khoảng 1.237 người/km²
Trực Ninh có vị trí địa lý thuận lợi, giáp ranh các vùng lân cận:
- Phía Đông giáp huyện Xuân Trường (qua sông Ninh Cơ)
- Phía Tây giáp huyện Nam Trực và Nghĩa Hưng
- Phía Nam giáp huyện Hải Hậu
- Phía Bắc giáp tỉnh Thái Bình (qua sông Hồng)
Huyện nằm trên vùng đồng bằng thấp, có hệ thống sông Đào, sông Ninh Cơ chảy qua, môi trường thuận lợi cho nông nghiệp và giao thông thủy bộ.

Đơn vị hành chính
Trực Ninh gồm 21 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 3 thị trấn và 18 xã:
- 3 thị trấn: Cổ Lễ, Cát Thành, Ninh Cường
- 18 xã: Liêm Hải, Phương Định, Trực Chính, Trực Cường, Trực Đại, Trực Đạo, Trực Hùng, Trực Hưng, Trực Khang, Trực Mỹ, Trực Nội, Trực Thái, Trực Thanh, Trực Thắng, Trực Thuận, Trực Tuấn, Trung Đông, Việt Hùng.

Hạ tầng và các đặc điểm nổi bật
Cơ sở hạ tầng
- Giao thông: Huyện có mạng lưới đường bộ tốt, gồm Quốc lộ 21, 21B, 37B cùng các tỉnh lộ như 490C, 487, 488B, tạo kết nối thuận tiện với nội tỉnh và các địa phương lân cận. Giao thông thủy cũng phát triển nhờ sông Đào, sông Ninh Cơ.
- Thủy lợi – đê điều: Hệ thống đê kè, kênh mương kiên cố, bảo vệ địa bàn trước úng lụt, xâm mặn.
- Bản sắc văn hóa: Trực Ninh là quê hương của nhiều danh nhân lịch sử – học thuật; truyền thống hiếu học – nông nghiệp được giữ gìn lâu đời

Kinh tế
Trực Ninh triển khai mô hình phát triển kết hợp:
- Nông nghiệp: Chiếm phần lớn diện tích đất, trồng lúa chất lượng cao và rau màu, tận dụng phù sa ven sông.
- Thủy sản & nuôi trồng: Các vùng gần sông có mô hình nuôi thủy sản hiệu quả.
- Công nghiệp – xây dựng: Chiếm tỷ trọng đáng kể, gồm cơ khí nông cụ, chế biến nông – thủy sản, đóng tàu nhỏ.
- Thương mại – dịch vụ: Hoạt động sôi động tại thị trấn Cổ Lễ và Cát Thành.
- Dịch vụ cộng đồng & giáo dục: Truyền thống hiếu học mạnh, góp phần nâng cao chất lượng nhân lực.
Làng nghề công nghiệp
Làng nghề tiêu biểu:
- Ươm tơ (Phương Định: Làng ươm tơ Nhự Nương)
- Dệt chiếu (Trực Tuấn: Làng Văn Lãng)
- Mộc mỹ nghệ (Trung Đông: Làng Trung Lao, Đông Thượng)
- Đan mây tre (An Mỹ, Trung Đông)
- Chế biến bánh rang, vận tải thủy ở Cát Thành
Di tích – Lễ hội
Di tích tiêu biểu:
- Chùa Cổ Lễ (Thị trấn Cổ Lễ), có lịch sử lâu đời, phong cách kiến trúc truyền thống và tháp Cửu Phẩm Liên Hoa.
- Các chùa Cổ Chất, Cự Trữ (Phương Định), chùa Ninh Cường (Trực Cường.


Lễ hội truyền thống:
- Hội chùa Cổ Lễ, lễ hội đền Tuần Lục (Liêm Hải), hội làng Cự Trữ… tổ chức vào mùa xuân – thu, thu hút cộng đồng.
- Các hoạt động văn hóa dân gian gắn với lễ hội tín ngưỡng, cầu an, cầu mùa tại các xã.
Định hướng phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050
Mục tiêu đến năm 2030
- Cơ cấu kinh tế: Tăng cường công nghiệp nhẹ và dịch vụ, giảm dần phụ thuộc vào nông nghiệp truyền thống.
- Hạ tầng: Hoàn thiện kết nối giao thông đường bộ, thủy lợi hiện đại, đê kè vững chắc, cải thiện các tuyến đường nội đồng.
- Làng nghề: Phát triển làng nghề theo hướng sản xuất sạch, sáng tạo, gắn với du lịch cộng đồng.
- Giáo dục – y tế – đô thị: Nâng cấp chất lượng giáo dục – y tế, xây dựng đô thị Cổ Lễ đạt tiêu chí loại IV, hiện đại và xanh – sạch.

Tầm nhìn đến năm 2050
Huyện Trực Ninh hướng đến mục tiêu trở thành vùng phát triển toàn diện, kết hợp hài hòa giữa đô thị hóa và bảo tồn truyền thống:
- Đô thị thông minh – sinh thái: Thị trấn Cổ Lễ và Cát Thành trở thành trung tâm kinh tế – dịch vụ – văn hóa, được số hóa, xanh hóa và tối ưu quản lý đô thị.
- Công nghiệp bền vững: Phát triển ngành chế biến nông – thủy sản công nghệ cao, logistic vùng, tạo chuỗi giá trị gắn với thị trường xuất khẩu.
- Du lịch và văn hóa: Phát triển du lịch sinh thái – tâm linh, kết hợp bảo tồn đình, chùa, lễ hội truyền thống cùng trải nghiệm làng nghề.
- Phát triển bền vững – thích ứng: Hệ thống đê – kênh mương được nâng cấp để ứng phó với biến đổi khí hậu; an sinh xã hội được bảo đảm.
- Sự phát triển con người: Nâng cao dân trí, chất lượng giáo dục – y tế; phát triển kỹ năng lao động, hướng đến nguồn lực chất lượng cao.